Er zijn diverse kermis verpachtingssystemen. De standplaatsen op kermissen kunnen op verschillende manieren door de verpachters worden toegewezen:
- openbare verpachting
- gesloten verpachting
- onderhandse verpachting
- voorverpachting
Openbare verpachting
Bij een openbaar verpachtingssysteem van kermisstandplaatsen moeten de aanbiedingen van de kermisexploitanten in een gesloten envelop worden ingeleverd op een van tevoren bekend gemaakte plaats en voor een bepaalde datum.
Na sluiting van deze termijn worden de ingekomen aanbiedingen in het openbaar voorgelezen. Regel is, dat degene die in zijn categorie de hoogste aanbiedingen doet, voor een standplaats in aanmerking komt, mits tegen de persoon of inrichting geen objectieve overwegende bezwaren bestaan, zoals notoir slecht levensgedrag. De keuze wordt door verpachter tevens gemaakt met het oog op de aard van de inrichting en de beschikbare ruimte.
Gesloten verpachting
Bij een gesloten verpachtingssysteem moeten de aanbiedingen ook in een gesloten envelop voor een van tevoren vastgestelde datum worden ingeleverd. De aanbiedingen worden echter niet in het openbaar voorgelezen, maar de verpachter doet, evenals bij de openbare verpachting een keuze uit de binnengekomen aanbiedingen op basis van soortgelijke reeds onder openbaar genoemde criteria. Bij een gesloten verpachting kunnen andere omstandigheden zoals de aard van de inrichting, de kwaliteit, de wijze van bedrijfsuitvoering, de plaats waar men woont en andere persoonlijk aangelegenheden en het passen bij een bepaalde groep, mede de keuze en toewijzing bepalen.
Onderhandse verpachting
Bij een onderhands verpachtingssysteem wordt geen inschrijving behouden. Factoren zoals genoemd onder gesloten verpachting kunnen tevens van betekenis zijn bij de regeling die tussen verpachter en exploitanten onderling worden getroffen.
Veelal kan er sprake zijn van een min of meer reeds bestaande relatie tussen pachter en verpachter b.v. jarenlange komst.
Met en zonder concurrentie
Een merkwaardig verschijnsel is het gebruik dat een exploitant op hetzelfde terrein op twee manieren kan inschrijven: een bedrag voor een standplaats “zonder concurrentie” en tegelijk een bedrag voor een standplaats “met concurrentie”. Zonder concurrentie betekent altijd een hogere pachtsom.
Voorverpachting
Sinds een paar jaar is er een nieuwe vorm van verpachten bijgekomen: de voorverpachting. Zo maakt de gemeente Tilburg sinds een paar jaar in de Kermisgids bekend dat reeds vóór de reguliere verpachting van de kermis, een viertal plaatsen kunnen worden verpacht in de categorie GROOTVERMAAK, op de locaties Stadhuisplein, Koningsplein, NS-plein en Besterdplein.
De BOVAK is voor een voorkeurloze verpachting zonder voorverpachten, behoudens een enkele publiekstrekker. Het moet niet zo zijn dat voor het pachtseizoen begint, de meeste plaatsen al vergeven zijn zodat vooral de startende kermisjongeren niet aan plaatsen kunnen komen. Eerlijke concurrentie houdt de kermisbranche gezond!